PEDIH mata, tekak kering, dan hidung terasa ketat, pernahkah anda mengalami gejala-gejala tersebut sejak belakangan ini?
Sekirnya anda merasai salah satu situasi di atas, bersegeralah
mengambil langkah kanan kerana anda mungkin merupakan mangsa kepada
pencemaran udara iaitu jerebu.
Sepertimana yang dikatakan, keadaan cuaca yang agak ‘kasar’ pada
ketika ini seakan dipandang sebelah mata sahaja, di mana isu alam
sekitar biasanya jarang dilihat sebagai isu utama masyarakat.
Mengapa kami mengatakan demikian adalah mudah, ini kerana manusia
akan mula bersuara apabila kesan besarnya mula dirasaikan sendiri oleh
mereka.
Paling tidak kejadian jerebu elok diambil sebagai saat boleh didik (teachable moment),
peluang belajar tentang persoalan berkaitan jerebu ini adalah lebih
tinggi ketika ia sedang berlaku kerana orang ramai sedang berdepan
dengannya dan mempunyai persoalan tentangnya.
Secara umumnya tidak ramai yang tahu tentang Indeks Pencemaran Udara
(IPU), kecuali yang pernah melalui pengalaman jerebu sebelum ini. Lebih
sedikit daripada itu yang tahu apakah jenis pencemar yang terkandung di
dalamnya.
Tidak apa, sekurang-kurangnya indeks tersebut sudah biasa didengar
meskipun tidak ramai yang akan menghafal bacaan indeks dan status yang
diwakilinya.
Ketika musim jerebu yang teruk pada tahun 1997 dan 2006, kritikan utama kepada kerajaan ialah kesukaran mendapat maklumat.
Sudah tentu perkara ini penting kerana ia melibatkan hal kesihatan yang boleh bertukar menjadi serius dalam tempoh singkat.
Kerajaan seharusnya mengambil langkah yang lebih tangkas dan bijak di
dalam menyebarkan maklumat-maklumat berkaitan isu kesihatan ini.
Bak kata pepatah, sediakan payung sebelum hujan, langkah-langkah awal
haruslah disediakan kerana Malaysia bukan lagi merupakan negara yang
pertama kali dilanda isu jerebu.
Berbalik kepada isu jerebu yang melanda negara di saat ini,
maklumat daripada Jabatan Meteorologi Malaysia (JMM) mendedahkan
kejadian jerebu pada ketika ini adalah berpunca daripada aktiviti
pembersihan hutan di ladang Sumatera, Indonesia.
Monsun barat daya yang bermula akhir Mei lalu hingga September ini
bakal memberikan kadar kualiti udara yang tidak sihat kepada negara.
Manakala menurut Menteri Sumber Asli dan Alam Sekitar, Dato Sri Wan
Junaidi Tuanku Jaafar, berkata, terdapat banyak titik panas telah
dikesan di Indonesia iaitu enam titik panas di Kalimantan dan 84 di
Sumatera.
Perkara ini membuatkan negara mengalami kadar IPU tidak menentu di
beberapa kawasan utama dan di Sarawak mencatatkan bacaan tertinggi
setakat ini iaitu telah mencecah 128.
Buat pengetahuan anda, kejadian jerebu yang paling teruk pernah
dialami negara adalah pada tahun 1997 di mana Sarawak mengisytiharkan
darurat buat pertama kali dalam sejarah.
Pada ketika itu, bacaan IPU mencecah kepada 625 iaitu jauh lebih tinggi daripada paras berbahaya antara 301 dan 500.
Dikuti dengan kejadian jerebu yang melanda negara pada tahun pada
2013, di mana pada tahun tersebut kerajaan telah mengarahkan kebanyakkan
sekolah ditutup, aktiviti perkapalan ditunda dan mask penutup muka dibekalkan secara percuma.
Jadi kepada siapa hendak ditundingkan jari berkenaan hal jerebu yang sudah tiga kali merobek kebahagiaan atmosfera negara kita?
Sudah semestinya adalah jiran serumpun kita, iaitu Indonesia.
Dalam tahun 1990-an, kerajaan Indonesia seakan membenarkan kegiatan
membakar untuk membersihkan tanah di Sumatera dan Kalimantan.
Gambar satelit yang diambil pada 4 Oktober menunjukkan 561 “kawasan panas” yang menunjukkan kawasan yang dibakar di Borneo.
Dikatakan, para pegawai di negara jiran sering mengadu bahawa
kerajaan Indonesia tidak melakukan apa-apa untuk memberhentikan
pembakaran ini.
Sebagai balasan, pegawai Kementerian Perhutanan menyatakan bahawa
anggota bomba dan pesawat tentera telah dikerahkan untuk memadamkan
kebakaran di tanah kerajaan, namun mereka mengaku bahawa kebanyakan
pembakaran berlaku di tanah milik persendirian.
Media Indonesia pula sering menyalahkan syarikat perladangan dari
Malaysia yang melakukan pembakaran hutan di Sumatera, antaranya ialah
Guthrie dan Tabung Haji.
Kerajaan Malaysia pula meminta Indonesia segera mendakwa mana-mana
syarikat perladangan yang melakukan pembakaran terbuka di sana.
Padahal sudah terang-terang gambar ‘torehan bumi’ yang diperolehi
daripada setelit menunjukkan punca sebenar jerebu yang mengakibatkan
kerugian berjuta-juta ini adalah daripada Indonesia.
Mungkin ini adalah pada tanggapan kami yang tidak begitu arif di
dalam soal ‘politik’, tetapi berkenaan isu kebakaran hutan di Indonesia,
beberapa persoalan lazim timbul sejajar dengan kepentingan kebabasan
maklumat.
Persoalan kami ialah apabila pertikaian mengenai kelulusan pembakaran
hutan timbul, tidak semua tahu siapa sebenarnya terlibat, kecuali
beberapa nama syarikat yang didedahkan oleh pihak berkuasa di Indonesia.
Yang menariknya, ada syarikat yang tampil menafikannya.
Kita juga tahu bahawa pendedahan yang dibuat tidak menyeluruh,
sekadar beberapa jawapan bersifat politik yang seakan memindahkan
kesalahan kepada pihak lain.
Ini menimbulkan pertanyaan lanjut tentang aspek penguatkuasaan yang ada di negara jiran.
Fakta bahawa Indonesia merupakan negara tunggal ASEAN (yang awal)
belum menandatangani Perjanjian Pencemaran Udara Rentas-sempadan (ATHP)
membuka ruang spekulasi bahawa kebakaran hutan di negara itu seperti
disengajakan, atau sekurang-kurangnya tidak diberi kawalan yang
sewajarnya.
Saranan kami adalah negara-negara ASEAN seharusnya melakukan
rundingan muktamat bagi menangani isu yang telah bermula sejak dari
1990-an lagi.
Tertamanya Malaysia, kita seharusnya mendesak Indonesia untuk segera
meratifikasi Perjanjian ATHP yan sepatutnya telah dimeterai pada tahun
2003.
Kini, masalah yang timbul adalah sama ada tindakan undang-undang
patut diambil terhadap Indonesia yang dilihat sengaja tidak menandatangi
pejanjian tersebut.
Mengikut undang-undang domestik, seorang pemilik rumah yang memulakan
kebakaran secara sengaja atau tidak sengaja, bertanggungjawab bagi
sebarang kerugian atau kemusnahan yang dialami jiran-jirannya, dengan
itu doktrin serupa telah dirumuskan dalam undang-undang antarabangsa
tersebut.
Prinsip asas undang-undang alam sekitar antarabangsa ini adalah
peranan utama perjanjian ATHP di mana sesebuah negara tidak sepatutnya
mengundang bahaya merentas sempadan.
Maka Indonesia boleh dihadapkan ke mahkamah antarabangsa dan ini
mungkin alasan yang bermain di fikiran Indonesia agar tidak
mentandatangi perjanjian terbabit.
Jika sebuah negara gagal mematuhi Perjanjian Asean, ia boleh dianggap
telah melanggar ketetapan antarabangsa dan hukuman perlu selari dengan
asas perjanjian itu. – MYNEWSHUB.CC
0 comments:
Post a Comment